Unia Europejska - informacje

   W lipcu 1997 roku Komisja Europejska pozytywnie zaopiniowała kandydaturę Polski, Węgier, Czech, Estonii, Słowenii i Cypru do członkostwa w Unii Europejskiej. Uznano, że kraje te spełniają podstawowe wymogi z tym związane, takie jak: demokracja, praworządność i stabilna gospodarka rynkowa. Oznacza to, że przystąpienie Polski do Unii Europejskiej staje się coraz bardziej realne i będzie możliwe jeszcze przed rokiem 2005.

Parlament Europejski jest organem ustawodawczym UE. Jego pierwowzorem było Wspólne Zgromadzenie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali. Początkowo rola Parlamentu ograniczała się do doradztwa na rzecz Rady UE i do kontroli Komisji Europejskiej. Dziś jego kompetencje są znacznie szersze. Parlament ma prawo do zatwierdzania układów o przystąpieniu do UE i Wspólnoty Europejskiej, a także wybiera rzecznika praw obywateli. Składa się z 626 przedstawicieli państw członkowskich. Parlament wybiera ze swego gremium prezydenta i prezydium. Decyzje zapadają na posiedzeniach plenarnych, a prace prowadzone są w 20 komitetach, m.in. spraw zagranicznych, bezpieczeństwa i polityki obronnej, czy handlu zagranicznego. Głosowania w PE odbywają się zazwyczaj w oparciu o zasadę zwyczajnej większości. W przypadku wniosku nieufności dla komisji, wymagane jest poparcie 2/3 oddanych głosów i jednocześnie większości deputowanych. Dla zmiany lub odrzucenia wspólnego stanowiska dotyczącego procedury współpracy konieczna jest zgoda absolutnej większości. Mandat deputowanego i tym samym kadencja PE trwa 5 lat. Siedzibą PE od 12 grudnia 1992 roku jest Strasburg z tym, że posiedzenia komisji PE obradują w Brukseli, zaś jego Sekretariat Generalny zlokalizowany jest w Luksemburgu.

Rada Unii Europejskiej to organ decyzyjny. Jej głównym zadaniem jest koordynacja polityki gospodarczej państw członkowskich. Między innymi powołuje członków Trybunału Obrachunkowego, a także uchwala statuty dla komitetów: transportowego, monetarnego, handlowego i Europejskiego Funduszu Socjalnego. Rada Unii zmienia również liczbę członków Komisji Wspólnot Europejskich i sędziów Trybunału Sprawiedliwości. Obecnie liczy 15 członków. Przewodnictwo w Radzie sprawowane jest kolejno przez wszystkie państwa członkowskie w cyklach sześciomiesięcznych.

Komisja Europejska  z uwagi na rolę, jaką pełni wśród instytucji wspólnotowych, bardzo często określana jest jako "Rząd Wspólnot Europejskich". Utworzona została w 1965 roku. Jest jedynym organem, który ponosi solidarnie odpowiedzialność przed Parlamentem Europejskim, sprawującym wobec niej funkcje kontrolne. Komisja pełni rolę inicjatora polityki Wspólnoty Europejskiej i reprezentanta jej interesów w stosunkach z Radą, jak i organizacjami międzynarodowymi. Jako strażnik przestzegania prawa europejskiego zyskała sobie miano "Sumienia Wspólnot."

Rada Europejska składa się z szefów państw członkowskich oraz przewodniczącego Komisji Europejskiej, wspieranego przez ministrów spraw zagranicznych. Jednym z najważniejszych zadań Rady jest określanie kierunków wspólnotowej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, a także spraw dotyczących Unii Ekonomicznej i Monetarnej.

Trybunał Sprawiedliwości jest obok Parlamentu Europejskiego najstarszą instytucją Unii. Mieści się w Luksemburgu. Jego głównym zadaniem jest zapewnienie przestrzegania prawa wspólnotowego. Od 1.01.1995 roku liczy 15 sędziów, powołanych na sześć lat z możliwością odnowienia kadencji.

Trybunał Obrachunkowy zajmuje się kontrolą finansową działalności Wspólnot. Aktualnie składa się z 15 członków. Kadencja trwa 6 lat, ale Trybunał odnawia skład stopniowo. W celu zapewnienia członkom Trybunału całkowitej niezależności ustanowiono dla nich m. in. immunitet podobny do sędziowskiego. Decyzje Trybunału podejmowane są większością głosów.

CELE UNII EUROPEJSKIEJ (zawarte w postanowieniach Traktatu z Maastrich):

• Popieranie zrównoważonego wzrostu gospodarczego i społecznego, szczególnie poprzez stworzenie obszaru pozbawionego granic wewnętrznych;
  
• Wprowadzenie unii gospodarczej i monetarnej, w tym ustanowienie jednolitej waluty Unii;
  
• Prowadzenie wspólnej polityki zagranicznej i obronnej, która doprowadzi do utworzenia wspólnych sił zbrojnych;
  
• Wprowadzenie europejskiego obywatelstwa Unii, gwarantującego każdemu obywatelowi UE w każdym państwie członkowskim w wyborach komunalnych i w wyborach europejskich czynne i bierne prawo wyborcze. Oznacza to także wzmożenie ochrony praw i interesów obywateli państw członkowskich;
  
• Rozwijanie ścisłej współpracy w zakresie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych.

Internet LO Olecko Ostatnia zmiana: J. Kunicki